Levenslijnen

diepe groeven in de lederen huid
verraden knoestige arbeid
verdriet en pijn huizen samen
in de diepe rimpels op haar voorhoofd
het haar verborgen onder een plak
een diepe zucht verlaat haar mond

het leven in de DDR is hard labeur
getuige de donkere wallen rond haar ogen
waaruit vele tranen zijn gevallen
over het verlies van dierbaren
haar zorgen baarden slechts angst
een diepe zucht verlaat haar mond

zij mocht niet vaak delen in vreugde
tijdens haar onbaatzuchtige bestaan
waar geen ruimte was voor geluk
daar waar liefde was afgebrand
en vreugde alleen bestond bij anderen
een diepe zucht verlaat haar mond

haar levenslijnen zijn levensecht
niet gekunsteld of geschminkt
puur, zoals het leven dit tekende
op haar zwaar vermoeide gezicht
nog een keer die blik in haar ogen
nog eenmaal die hele diepe zucht.

Foto: © Fons Verhoeve Stein
Tekst: © Jacques Smeets

Poortwachter

Als een Poortwachter
waakt hij over het land
Onbevreesd, onbevangen
Diep geworteld in Moeder Aarde
Uitkijkend over het weidse land

Zon, wind, regen en sneeuw trotserend
Elk jaargetijde koesterend
Markering voor de passant
Onwetendheid ligt besloten
In deze oerboom

Hij vreest het loslaten niet
Immers, nieuw leven ligt in het verschiet
De bladeren laten los
Door de wind gedragen
Hebben zij hun weg gevonden naar de aarde

Talloze mensen passeren hier
Vanuit het gestolde verleden
Op weg naar een bestemming
Soms rusteloos of met pijn
Dan weer kalm en vredig

De boom laat het allemaal toe
Zoals de aarde de boom koestert
In al zijn schoonheid en pracht
Zonder bladeren, het is immers winter
Geen nood, het vertrouwen is er

Nieuw leven is overal
Als je het maar wil zien
In de oerboom vind je jouw oorsprong
Moeder Aarde waakt ook over jou
Als een Poortwachter

Foto: © Selena Coumans

Tekst: © Jacques Smeets

Fotograaf/kunstenaar én vriend Fons Verhoeve uit Stein kreeg een idee. Nu heeft hij wel vaker ideeën, maar dit vond ik wel heel bijzonder. Hij nam zijn camera ter hand, stapte een aantal keren onversaagd het winkelcentrum van Stein binnen en vroeg 100 willekeurige mondkapjes dragende mensen of hij ze mocht fotograferen om ze te vereeuwigen op een poster. Dit is het resultaat.

Lees verder →

Mijn metgezel

gestaag stappen wij voort
gebroederlijk naast elkaar
alsof wij broers zijn, maar dat niet zijn

sierstertwied, siestertwied…hoor je dat?
de vogeltjes zingen zangerig hun lied
mijn wandelgezel neuriet zijn lied, samen met de vogels

woorden ontstaan uit een wirwar van gedachten
in zijn hoofd lopen verleden en heden door elkaar
vogeltjes zingen hun lied zoals ze gebekt zijn

mijn metgezel beseft het niet helemaal meer
Chris….ken je Chris, Jacques?
natuurlijk ken ik Chris, zoals altijd

dementie is mijn metgezel op deze tocht
ik spreek de taal die hij spreekt
zo natuurlijk als de fluitende vogels

de brok in mijn keel slik ik door
het weer en het bos zijn te mooi voor verdriet
wij stappen gestaag door en keren huiswaarts

hij neemt plaats aan de gedekte tafel
prakt met een vork geduldig zijn eten
en denkt, wie is die vrouw daar?

ik neem thuis plaats aan de gedekte tafel
het eten ruikt heerlijk, kijk mijn vrouw aan
en ben blij dat wij elkaar nog kennen

Foto: © Ronald Smeets

Tekst: © Jacques Smeets

wees niet bang, ik tik het raam niet stuk
ik fluit mijn bekende lied, zoals altijd
in jouw tuin, verscholen tussen de takken
soms laat ik me zien, dan ben ik ijdel

parmantig, wijdbeens op de muur
mijn rode borst fier en stoer vooruit
vandaag ben ik hier, morgen ergens anders
overwinteren is voor mij riskant

ik ben een geboren twijfelaar
weet nooit waar ik zal overwinteren
soms blijf ik in het koude noorden
de andere keer in het warme zuiden

jullie weten niet zoveel over mij
omdat ik telkens afwegingen maak
of ik naar jouw tuin kom of niet
iedere tuin is mij om het even

het kan ook zijn dat ik verongeluk
of misschien wel verhonger
daarom vraag ik enkel aan jou
strooi wat voer in mijn huisje of op tafel

op een dag zie je mij verschijnen
en hoor je mijn lieflijke zang
gratis en als dank gezongen
zachtjes tik ik op jouw raam

mocht ik er ‘n keer niet zijn
als je mij niet ziet of hoort
weet dan dat ik ergens anders ben
en daar mijn ijdelheid toon.

Foto: © Maria De Jongh-Smeets
Tekst: © 2020Jacques Smeets

7 augustus 2018

Twee jaar geleden zaten we midden in een langdurige hittegolf. Zomerkruinen van bomen veranderden in augustus in prachtige herfstkleuren. De kleur groen van het gras week voor geel en dor. Ook toen al zond het KNMI waarschuwingen uit middels coderingen (geel/oranje/rood).
Op die dag maakte kunstenaar/fotograaf Fons Verhoeve uit Stein bijgaande foto van een oude man, die zich niet meer zo druk maakte over de coderingen. Hij had al heel wat hittegolven in zijn leven meegemaakt. Ik schreef er toen een gedicht bij. Nu is het 9 augustus 2020 en zitten we opnieuw in een hittegolf. De zoveelste binnen een paar jaar tijd. En ook nu schrijf ik er een gedicht bij.

De jongste generaties van nu staan aan de vooravond van veel meer hittegolven, stortbuien, stormen. Kortom: van extreem weer. Zij zullen niet meer opkijken van temperaturen boven de 35 graden. Deze generaties zullen veranderingen teweeg moeten brengen om ervoor te zorgen dat zij minder last krijgen van wat de oudere generaties hebben veroorzaakt.
Of dat lukt? De tijd zal het leren.

Code oranje

heel wat jaren op de kerfstok
negentig om precies te zijn
zoveel natuurlijk geel op 7 augustus 2018
had deze mens nooit gezien

bomen verkeren in herfststemming
veel te vroeg, volgens de mens
de bomen deert het niet
het is de mens die in paniek raakt

paniek is nergens voor nodig
de mens registreert sedert een eeuw
zolang als deze mens op de bank heeft geleefd
records werden veelvuldig gebroken

elders op de wereld is het erger
zoals alles erger is elders
de weergoden lachen ons uit
jullie coderen er maar op los

wat is nu een eeuw in het bestaan van de aarde?
weergoden zijn er sinds mensenheugenis
om te waarschuwen en te duiden
de Goden zijn tv-mensen geworden

zij spreken verwachtingen uit
voorspellen ons het weer voor morgen
wij raken eraan gewend, steeds meer
zoals wij ook aan hitte en droogte wennen

voor de man op de bank zal het een zorg zijn
hij is bij code rood gearriveerd
zijn levenseinde is immers in zicht
deze code is onomkeerbaar

hoge druk en lage druk
zijn met elkaar verbonden
zoals generaties samen bestaan
het zijn de codes van ons leven

de mens begrijpt niet dat het weer
samenhangt met zijn leven
met zijn denken en voelen
hoe hij zich gedraagt in de natuur

geef je zintuigen de kost
wees alert op de betekenis
van code geel, oranje en rood
en hou van de natuur waarin wij leven.

© Tekst: Jacques Smeets 2020
© Foto: Fons Verhoeve Stein